Zachowanie zdrowotne to takie zachowania, które na podstawie aktualnego stan wiedzy medycznej, może pociągać za sobą określone skutki zdrowotne.
Podział zachowania zdrowotnego
- Podział ze względu na stan świadomości jednostki i celowości jej działania:
- Zachowanie zdrowotne – zachowanie celowe świadome podjęte przez nas w celu wzmocnienia potencjału zdrowia (nie zależnie od jej skuteczności)
- Zachowanie związane z zdrowiem – to działanie, które człowiek podejmuje w codziennym życiu (zachowanie nawykowe)
- Podział ze względu na skutki zachowań dla zdrowia:
- Pozytywne (prozdrowotne), które sprzyjające zdrowiu chroniące przed zagrożeniami lub służące w przywracaniu zdrowia.
- Zachowanie negatywne (antyzdrowotne) stwarza ryzyko dla zdrowia, powoduje bezpośrednie lub odległe szkody zdrowotne.
Edukacja zdrowotna
Edukacja zdrowotna (łac. Educatio) oznacza pielęgnowanie, wychowanie. Obejmuje ogół wielu wymiarowych działań i procesów służących wychowaniu i kształceniu osób lub grup społecznych w zakresie zdrowia.
Edukacja zdrowotna może być traktowana jako proces pernamentnego uczenia się przez całe życie.
Opieka zdrowotna
Opieka zdrowotna to całokształt działalności zmierzającej do zapewnienia ochrony zdrowia ludności.
Opieka zdrowotna w poszczególnych państwach jest różne i zależy od:
- rozwoju ekonomicznego danego państwa,
- nauki i technika danego państwa,
- ustroju politycznego i społecznego,
- tradycji i kultury,
Opieka zdrowotna zapewniana jest współcześnie na 3 poziomach:
- I poziom: to jest poziom podstawowy (gabinety lekarza rodzinnego)
- II poziom: to jest poziom specjalistyczny (szpital)
- III poziom: to jest poziom wysokospecjalistyczny (szpitale akademickie, kliniki)
Opieka zdrowotna na arenie międzynarodowej podejmowana jest między innymi przez ONZ i WHO.
Za sprawy podstawowej opieki zdrowotnej uważane są:
- Zapobieganie chorobom i umacnianie zdrowia,
- Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych,
- Równy dostęp do usług zdrowotnych dla każdej jednostki.
Charakterystyki
Wg. socjologicznej koncepcji choroby osoba chora wykonuje zinstycjonalizowane typ roli społecznej. Rola chorego to właśnie społecznie akceptowany sposób zachorowania się w chorobie.
Prawa i obowiązki chorego
Prawa:
- System „uznaje”, że chory nie jest odpowiedzialny za swój stan zdrowia (chory nie jest w stanie wyzdrowieć samem aktem woli) potrzebuje fachowej pomocy.
- System „usprawiedliwia” chorego i zwalnia go z spełnienia ról społecznych i wykonywanych zadań.
Obowiązki:
- System „oczekuje”, że chory uznaje swój stan zdrowia za niepożądany i zrobi wszystko, aby się wyzdrowieć.
- Chory i jego bliższy muszą szukać fachowej pomocy i współdziałać z nią w celu wyzdrowienia.