Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego (koksartroza)

Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego najczęściej jest związana ze zużyciem chrząstki (ulega stopniowemu starciu), w wyniku czego dochodzi do osłaniania powierzchni kostnych, które zaczynają o siebie trzeć oraz pojawieniem się nieprawidłowych wyrośli kostnych (tzw. osteofitów).

Co to jest choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego?

Staw biodrowy jest stawem kulistym panewkowym, utworzonym przez panewkę, która jest częścią miednicy oraz głowę kości udowej. Powierzchnia stawowe, to są powierzchnie głowy kości udowej oraz powierzchnie panewki są pokryte chrząstki. Podczas ruszania się te powierzchnia chrząstki ślizgają się wzajemnie, a płyn maziowy obecny w stawie im ułatwia ślizgania się. Dzięki temu człowiek jest w stanie poruszać się prawidłowo.

Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego najczęściej jest związana ze zużyciem chrząstki (ulega stopniowemu starciu), w wyniku czego dochodzi do osłaniania powierzchni kostnych, które zaczynają o siebie trzeć oraz pojawieniem się nieprawidłowych wyrośli kostnych (tzw. osteofitów).

Rozróżnia się: pierwotna choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego oraz wtórna choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego.

1. Pierwotna choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego: Zmiany zachodzą w ludzkim organizmie wraz z wiekiem.
2. Wtórna choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego: Choroba występuje jako konsekwencja urazów albo niektórych chorób dotyczących całego organizmu (np. reumatoidalnego zapalenia stawów, hemofilii), może również występować jako konsekwencja dziecięcych chorób stawu (np. dysplazji)

Choroba zwyrodnieniowa stawów pojawia się w każdym wieku, szczególnie gdy staw ulegnie uszkodzeniu. Ta choroba jednak najczęściej dotyka pacjentów powyżej 50. roku życia, gdyż z wiekiem chrząstki stawowe ulegają zużyciu, starciu. U młodych ludzi też pojawia się ta choroba, np. w wyniku urazu lub konsekwencja niektórych chorób.

Zwyrodnienie stawu biodrowego (koksartroza) – przyczyny

Pierwotna choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego (koksartroza pierwotna) jest związana z procesami starzenia się organizmu, z trybem życia (niski poziom aktywności fizycznej, praca siedząca lub stojąca), wpływ środowiska oraz predyspozycje genetyczne. Proces zwyrodnienia staw biodrowego zaczyna początkowo od chrząstki, dochodzi bowiem do zużycia chrząstki, do degeneracji jej struktury. Następnie nastąpi zwłóknienie torebki stawowej oraz pojawienie się na obrzeżach powierzchni stawu wyrośli kostnych (osteofitów).

Przyczyny wtórnego zwyrodnienia stawu biodrowego (koksartroza wtórna) są skutkiem powtarzających się przeciążeń, urazów, zwichnięć, otyłości, cukrzycy, reumatoidalnego zapalenia stawów, hemofilii, nadczynności tarczycy, zaburzeń metabolicznych.

Zwyrodnienie stawu biodrowego (koksartroza) – objawy

• Ból w pachwinie (ból biodra), promieniujący do stawu kolanowego bądź do odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
• Często podczas wykonywania codziennych czynności pacjent odczuwa sztywność stawu biodrowego i ograniczenie zakresu jego ruchomości.
• Problemy z prawidłowym chodzeniem.
• Osłabienie kończyny.
• Ból występujący przy obciążeniu kończyn.
• Ograniczenie zakresu ruchomości w stawie biodrowym, sztywność (narasta przykurcz zgięciowy biodra).
• Pojawianie się skurczów mięśni.
• Utykanie podczas chodzenia, uczucie bezwładu nogi.
• Słyszalne trzeszczenia podczas ruchu w stawie biodrowym.
• Ból w stanie spoczynku lub podczas dotyku.

Pacjent cierpiący na zwyrodnienie stawu biodrowego zwykle stara się oszczędzać biodro ograniczając ruchy, co prowadzi do zaniku mięśni uda i pośladka.

Zwyrodnienie stawu biodrowego (koksartroza) – leczenie

W leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego stosuje się leczenie zachowawcze (leki, rehabilitacja itp.) oraz leczenie operacyjne.

Zwyrodnienie stawu biodrowego – leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze obejmuje: leczenie farmakologiczne, rehabilitację, fizjoterapię

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne stosuje w przypadku bólu, który wystąpił wskutek urazu (np. stłuczenia) lub kontuzji jak również w chorobach zwyrodnieniowych stawu i degeneracji chrząstki stawowej.

• Stosowanie leków przeciwbólowych i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) pomaga lekko złagodzić objawy bólowe. Leki należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza, najczęściej podawane są doustnie lub poprzez iniekcje do stawów.
• kwas hialuronowy – wstrzyknięty do stawu zmniejsza tarcie i działa przeciwbólowo.
• maści i żele o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.

Leczenie fizjoterapeutyczne i rehabilitacyjne

Fizykoterapia: terapia manualna, TENS, hydroterapia itd.

Termoterapia (leczenie ciepłem, ciepłolecznictwo – ocieplenie tkanek) lub krioterapia (leczenie zimnem – oziębienie tkanek)

Odpowiednia dieta: należy się odżywiać zdrowo, dbać o prawidłowe nawodnienie oraz o masy ciała, aby była odpowiednia

Codzienna aktywność fizyczna i ćwiczenia (kinezyterapia): spacery, pływanie, unikanie siedzącego trybu życia, ćwiczenie Tai Chi, jogę, itd.

Psychoterapia: stan emocjonalny pacjenta odgrywa ważną rolę w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, dlatego pomocna może być konsultacja z psychiatrą.

kąpiele siarkowe: poprzez wspomaganie syntezy kwasu chondroitynosiarkowego wspierają proces odbudowy chrząstki stawowej.

Magnetoterapia: Ta metoda polega na wykorzystaniu leczniczych właściwości pola magnetycznego, które przenika w głąb zmienionych chorobowo tkanek i mobilizuje je do regeneracji. Zabiegi z użyciem pola magnetycznego pomagają zredukować ból i stan zapalny, niwelują obrzęki oraz przyspieszają gojenie.

Leczenie operacyjne

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego (metoda otwarta), czyli zastąpienie zniszczonego stawu biodrowego sztucznym stawem (protezą). Polega ona na wymianie panewki i głowy kości udowej na elementy sztuczne.

Inne zabiegi operacyjne (m.in. artroskopia stawu biodrowego).