Wskazania do wykonywania masażu klasycznego można podzielić na wskazania do masażu częściowego i całkowitego. Wskazania do masażu częściowego ustalono na podstawie reakcji zachodzących w skórze i tkance podskórnej, w naczyniach krwionośnych i chłonnych, w mięśniach oraz torebkach stawowych pod wpływem bodźca mechanicznego.
Wskazania do wykonywania masażu klasycznego można podzielić na wskazania do masażu częściowego i całkowitego.
Wskazania do masażu częściowego
Wskazania do masażu częściowego ustalono na podstawie reakcji zachodzących w skórze i tkance podskórnej, w naczyniach krwionośnych i chłonnych, w mięśniach oraz torebkach stawowych pod wpływem bodźca mechanicznego.
1. W chorobach skóry masaż zaleca się:
- w zaburzeniach odżywczych skóry,
- w przewlekłych odmrożeniach,
- w chorobach naczyń krwionośnych i limfatycznych,
- w celu rozmiękczenia blizn pooperacyjnych i zrostów powstałych po iniekcjach domięśniowych,
- w celach kosmetycznych.
2. W schorzeniach układu krążenia wskazania obejmują:
- stany obniżonego ciśnienia krwi,
- choroby obwodowych naczyń krwionośnych,
- niewydolność krążenia, celem ułatwienia odpływu krwi żylnej i chłonki z kończyn dolnych,
- obniżone ciśnienie krwi,
- otłuszczenia serca nieznacznego stopnia,
- stany po zakrzepowych zapaleniu żył (nie wcześniej niż 6 miesięcy po ustąpieniu choroby)
- stwardnienia tętnic obwodowych (wskazany jest masaż delikatny),
- stany po przebytych zapaleniach żył kończyn dolnych,
- choroba Burgera (I i II stadium choroby),
- zespoły żylakowe bez owrzodzeń,
- chorobę Raynauda.
3. W chorobach układu mięśniowego masaż zaleca się:
- w celu zapobiegania zanikom mięśniowym i leczenia już powstałych wskutek bezczynności - bądź długotrwałego przebywania w łóżku,
- przy występowaniu zaników mięśniowych pochodzenia neurogennego, np. porażenia i niedowłady,
- w stanach pourazowych mięśni, jak: zmiażdżenia, rozerwania włókien mięśniowych, wylewy krwawe śródmięśniowe, przewlekłe stany zapalne mięśni,
- aby rozluźnić napięcie mięśni oddechowych w przewlekłych nieżytach oskrzeli oraz w dychawicy oskrzelowej w okresie międzynapadowym,
- przy likwidacji skurczów błony mięśniowej naczyń krwionośnych (przez bezpośrednie zadziałanie na te naczynia lub na zakończenia nerwów naczynioruchowych poprzez ośrodki naczynioruchowe w mózgu),
- w celu pobudzenia mięśni gładkich narządów wewnętrznych; poprzez masaż powłok brzusznych wpływa się na czynność tych narządów (masaż stosuje się w zaburzeniach żołądka i jelit oraz w zaparciach nawykowych).
- Dla uzyskania przyrostu masy mięśniowej,
- w zmęczeniu mięśni po wysiłku fizycznym,
4. W chorobach układu nerwowego wskazania obejmują:
- porażenia i niedowłady pochodzenia neurogennego,
- przewlekle zapalenia nerwów,
- nerwobóle,
- zapalenia splotów nerwowych,
- zespół wypadnięcia krążka międzykręgowego,
- stany po urazach ośrodkowego układu nerwowego,
- choroby mózgu i opon mózgowych,
- choroby naczyń krwionośnych mózgu, przebiegające z niedowładem lub porażeniem mięśni.
5. W chorobach narządu ruchu wskazania obejmują:
- stany pourazowe, takie jak stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia,
- zmiany narządu ruchu z przeciążenia,
- choroby kości i stawów, przebiegające z przykurczami stawowymi,
- stany pooperacyjne narządu ruchu,
- przypadki po zdjęciu opatrunku gipsowego celem usunięcia lub rozciągnięcia zrostów oraz poprawy krążenia i trofiki skóry,
- stany po przewlekłym zapaleniu stawów, mięśni, wiązadeł i torebek ścięgnistych,
- zmiany zniekształcające kostno-stawowe w następstwie procesu zwyrodnieniowego,
- wady wrodzone oraz zaburzenia rozwojowe narządu ruchu.
- Wylewy krwawe w tkankach miękkich po ustąpieniu ostrego odczynu miejscowego,
- Stany po złamaniach (dopiero po pełnej konsolidacji),
- Zapalenie pochewek ścięgnistych,
6. W chorobach układu oddechowego:
- Rozedma płuc,
- Niedodma płuc,
- Przewlekły nieżyt oskrzeli,
- Astma oskrzelowa (w okresie międzynapadowym),
- Stany po zabiegach torakochirurgicznych,
- Stany po zapaleniu płuc, opłucnej i oskrzeli.
7. W chorobach reumatycznych wskazania obejmują:
- wszystkie postacie gośćca, szczególnie tkanek miękkich, celem zmniejszenia obrzęków i bólu oraz zapobiegnięcia zanikom mięśniowym,
- zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa,
- zmiany zwyrodnieniowe tkanek miękkich.
8. W chorobach dziecięcych wskazanie obejmują:
- Dysplazja stawu biodrowego,
- Zwichnięcie stawu biodrowego,
- Wady postawy,
- Płaskostopie.
9. W chorobach zawodowych wskazanie obejmują:
- Choroba wibracyjna,
- Przewlekła postać choroby Banga,
- Przewlekła postać choroby kesonowej,
- Nerwobóle w wyniku zatruć,
- Zmiany wynikające ze zmiennego mikroklimatu środowiska pracy,
- Zmiany w narządzie ruchu z przeciążenia,
- Nerwice ruchowe i czynnościowe związane z charakterem i organizacją pracy.
Szczególnie ostrożnie należy wykonywać masaż u pacjentów po kąpielach kwasowęglowych i borowinowych.
W skazania do masażu całkowitego
Masaż całkowity wykonuje się:
- W stanach wyczerpania,
- W rekonwalescencji.
- Jako masaż kondycyjny.
- Aby zapobiec odleżynom, zaburzeniom układu krążenia i oddychania oraz przy zaburzeniach wegetatywnych.
- W stanach związanych z długim przebywaniem w łóżku.
- W nerwicach typu psychogennego (masaż obniża stan nadpobudliwości układu nerwowego).
- W otyłości, nadwadze i cukrzycy.
- U dzieci w leczeniu krzywicy, hipotonii mięśniowej i nadwagi, głównie z wykorzystaniem głaskań.
Są to główne wskazania do masażu całkowitego. W indywidualnych przypadkach, w zależności od występujących zmian patologicznych, od ogólnego stanu pacjenta i rodzaju leczenia," lekarz może te wskazania zmienić.
Źródło:
1. T. Kasperczyk, L. Magiera, D. Mucha, R. Walaszek: „Masaż z elementami rehabilitacji”
2. A. Zborowski: Masaż klasyczny wydanie IV